İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı Genel Konu Testi

İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı Genel Konu Testi

1.

13. yüzyılda yaşamıştır, Türkistan'ın Nişabur şehrinde doğmuştur. Ahmet Yesevi'nin isteğiy­le Anadolu'ya gelmiştir. Bilinen en önemli eseri "Makalat" tır; sohbetler sözler anlamına gelir. Hz. Adem'in yaratılışı, Şeytan ve şeytani işler, Allah'ın birliği gibi konuları ele almıştır. Yukarıdaki paragrafta tanıtılan şair aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hacı Bektaş-ı Veli B) Yunus Emre

C) Pir Sultan Abdal D) Gevheri

E) Seyrani



2.

I. Bozkurt

II. Muhaberata

III. Ramayana

IV. Şinto

V. Igor

Yukarıda verilmiş destanlardan hangi ikisi aynı ulusa aittir?

A) I. ve II. B) II. ve III. C) II. ve IV.

D) III. ve IV. E) IV. ve V.

islamiyet öncesi türk edebiyatı

3.

Aşağıdakilerden hangisi Divan edebiyatının özelliklerinden biri değildir?

A) Arap ve Iran edebiyatının nazım şekilleri kullanılmıştır.

B) Toplumsal konulara değinilmemiştir.

C) Ölçü aruz, nazım birimi beyittir.

D) Biçimden çok düşünceye önem verilmiştir.

E) Şiirde bütün güzelliği değil, parça güzelliği önemlidir.

islamiyet oncesi Turk EdebiyatI

4.

I. Alp Er Tunga Destanı: Türk-lran savaşla­rıyla Alp Er Tunga'nın yiğitliklerinin anlatıl­dığı destandır.

II. Şu Destanı: İskender ile Türkler arasındaki savaşların ve Hükümdar Şu'nun destanıdır.

III. Oğuz Kağan Destanı: Hun Hükümdarı Me­te'nin yiğitliklerini, ülkesini genişletip oğulla­rı arasında nasıl bölüştürdüğünü anlatan destandır.

IV. Bozkurt Destanı: Savaşta yaralanan bir Türk'ün, dişi bir kurt tarafından kurtarılması, korunması ve Türklerin, sözü edilen kurtla bir Türk'ten çoğaldığını anlatan bir destandır.

V. Ergenekon Destanı: Türklerin, Kutsal taşı Çinlilere vermeleri üzerine, tanrı tarafından cezalandırılmaları kuraklığın başlaması ne­deniyle de göç etmeleri anlatılır.


Yukarıda destanlarla ilgili bilgilerden hangi­si yanlıştır?

A)l. S) II. 0) III. D) IV. E)V.



5.

Her millette olduğu gibi Türklerde de kendine özgü sözlü edebiyat ürünleri vardır. Bu ürünler eski Türk topluluklarında söylenen çeşitli ürün­lerdir. Bunlardan —, av törenlerine; —, kurban törenlerine; — yas ve ölüm törenlerine verilen addır.

Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşa­ğıdakilerden hangisi getirilebilir?

A) sığır – şölen – yuğ

B) şölen – yuğ – sığır

C) sığır – yuğ – şölen

D) yuğ – sığır – şölen

E) şölen – sığır – yuğ


6.

Aşağıdakilerden hangisinde Halk edebiya­tıyla ilgili yanlış bilgi verilmiştir?

A) Bu edebiyat, halk diline bağlıdır.

B) Dil ve anlatımda süslü sanatlı söyleyiş vardır.

C) Halkın içinden doğan eserler, konu, tema ve duyarlık bakımından halkın hayatına sı­kı sıkıya bağlıdır.

D) Şairler, genellikle okumamış kişilerdir.

E) Şiirlerde, milli ölçü olan hece ölçüsü kulla­nılır.

7.

(I) Eserin adı, "Türk dili'nin yüce (genel) sözlü­ğü" anlamına gelir. (II) Adından da anlaşılacağı gibi, eser bir sözlüktür; Araplara Türkçeyi öğret­mek amacıyla yazılmıştır. (III) Bundan dolayı, Türkçenin Arapça karşısında savunulduğu bir eser olarak değerlendirilir. (IV) Eserde Türkçe sözcüklerin anlamları Türkçeyle açıklanmakta ve her maddeden sonra birtakım Türkçe metin­ler örnek olarak verilmektedir. (V) Kaşgarlı Mahmut tarafından XI. yüzyılda yazılan eserin asıl önemi de, işte bu derleme Türkçe metinler­den ileri gelmektedir; yani eser, zengin bir folk­lor kaynağı durumundadır. Yukarıdaki cümlelerde Divanü Lûgati't Türk'le ilgili bilgilerden hangisi yanlıştır?

A)l. B)ll. C) III. D) IV. E)V.



8.

I. Kaygusuz Abdal

II. Eşrefoğlu Rumi

III. Pir Sultan Abdal

Yukarıda verilen şairlerin ortak özelliği aşa­ğıdakilerden hangisidir?

A) Devlete karşı tavır almaları

B) Sadece hece veznini kullanmaları

C) Şiirlerinde tasavvufi unsurlara yer vermeleri

D) Hem nazım, hem düzyazı türünde eserler vermeleri

E) Mesnevi şairleri olarak tanınmaları



9.

I. Bir önsöz ve 12 öyküden oluşur.

II. Nazımla nesir iç içedir.

III. Destandan halk hikâyesine geçiş dönemi ürünüdür.

IV. Oğuz boylarının, komşularıyla olan ilişkile­rini anlatır.

Yukarıda numaralanmış cümlelerde sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Divan-ı Hikmet

B) Kutadgu Bilig

C) Kitab-ı Dede Korkut

D) Atabetü'l Hakayık

E) Divanü Lûgati't-Türk



10.

(I) Eserin adı "mutluluk veren bilgi" anlamına gelir. (II) Yazarı, Yusuf Has Hacip'tir. (III) Kara­hanlılar zamanında (XI. yüzyıl-1070) yazılmış, ideal bir devlet yönetiminin nasıl olması gerek­tiği üzerinde durulmuştur. (IV) Eserde İslamlık öncesi nazım türlerinden de söz edilir. (V) Na­zım birimi beyit, ölçüsü aruzdur.

Yukarıdaki cümlelerde Kutudgu Bilig'le ilgili bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) I. B)ll. C) III. D) IV. E) V.



11.

(I) "Sığır" adı verilen cenaze törenlerinde söyle­nen bu şiirler, Halk edebiyatındaki ağıtların en eski biçimleridir. (II) Ölen kişinin iyiliğinden, ölü­münden, doğurduğu acıdan söz eder. (III) Na­zım birimi dörtlük, ölçüsü hecedir. (IV) Sözlü gelenek içinde ortaya çıkan bu şiirden yalnız ikisi günümüze kadar gelebilmiştir. (V) Bunlar, sakaların komutanı Alp Er Tunga ile Batı Hun Devleti hükümdarı Atilla'nın ölümü üzerine söy­lenmiştir.

Yukarıdaki cümlelerde saguyla ilgili bilgiler­den hangisinde yanlışlık vardır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E)V.



12.

(I) Türk yazılı edebiyatının ilk örnekleri Orhun Yazıtlarıdır. (II) Köktürklerden kalan bu yazıt­lar, üç mezar taşından ibarettir. (III) Orhun Ir­mağı kıyısında bulunmuş; W. Thomsen tarafın­dan okunmuştur. (IV) Uygur alfabesiyle yazılan bu yazıtlar, Kültigin, Bilge Kağan ve Vezir Ton­yukuk adına dikilmiştir. (V) Yazılar, Yollug Tigin tarafından taşlara kazınarak yazılmıştır.

Yukarıdaki cümlelerde verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) I. B)ll. C) III. D) IV. E) V.

13.

Aşağıdakilerden hangisi Karacaoğlan'la Gev­heri'nin ortak özellikleri arasında yer almaz?

A) Her ikisi de Âşık edebiyatı şairlerindendir.

B) Divan edebiyatının etkisinde kalmışlardır.

C) Aşk, tabiat konularını işlemişlerdir.

D) Hece ölçüsüyle şiirler yazmışlardır.

E) Halk deyimlerine ve söyleyişlerine şiirlerin­de yer vermişlerdir.



14.

Leyla vü Mecnun, Beng ü Bade, Haddikatü's Süeda, Şikâyetname gibi eserler, aşağıdaki Divan şairlerinden hangisine aittir?

A) Fuzulî B) Nedim C) Bakî

D) Nefî E) Mevlâna

islamiyet öncesi sınav soru cevapları

15.

Anadolu'nun doğusunda ve Azerbaycan çevre­sinde yaşayan Oğuz Türklerinin çeşitli mücade­lelerini dile getiren nazım nesir karışımı eser, 15. yüzyılda yazıya geçirilmiştir. Destan gele­neğinden halk hikâyeciliğine geçişin temsilcisi sayılan ve Türkçenin en güzel verimlerinden olan bu anonim eser, 12 hikâyeden oluşur. En ünlü hikâyesi Deli Dumrul'dur.

Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakiler­den hangisidir?

A) Dede Korkut Hikâyeleri

B) Köroğlu Destanı

C) Karagöz

D) Oğuz Kağan Destanı

E) Kerem ile Aslı Hikâyesi

islamiyet oncesi Turk EdebiyatI sınavı soruları cevapları

16.

Aşağıdaki sanatçı — eser eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

A) Şeydi Ali Reis – Mirat'ül Memalik

B) Nâbi – Hayrabad

C) Fuzulî – Beng ü Bade

D) Ahmedî – Iskendernâme

E) Kâtip Çelebi – Seyahatname



17.

Süleyman Çelebi XV. yüzyıl şairlerindendir. Ça­ğına göre sade bir dille, mesnevi biçiminde yaz­dığı — adlı eseriyle tanınır. Onun açtığı bu çı­ğırda çok sayıda eser yazılmış olmasına kar­şın, bunlardan hiçbiri, Süleyman Çelebi'nin mevlidi kadar yaygınlaşıp benimsenmemiştir. Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?

A) Vesiletü'n Necat

B) Divan-ı Kebir

C) Risaletü'n Nushiyye

D) Harnâme

E) Mecalisü'n Nefais



18.

Aşağıdakilerden hangisi Âşık edebiyatı şair­lerinden biri değildir?

A) Karacaoğlan

B) Seyrani

C) Gevheri

D) Dadaloğlu

E) Pir Sultan Abdal



19.

XVI. yüzyıl Tekke-Tasavvuf şairlerindendir. Si­vas'ta yaşamıştır. Kanuni zamanında Doğu Anadolu'da patlak veren bir isyana katılmış, ya­şadığı olayların izlenimlerini şiirlerinde anlat­mış, Hızır Paşa tarafından Sivas'ta idam ettiril­miştir. Sanatının belirleyici özellikleri, güçlü bir inanç, sade bir halk dili, coşkun bir lirizm olarak özetlenebilir.

Yukarıda tanıtılan şair aşağıdakilerden han­gisidir?

A) Pir Sultan Abdal

B) Karacaoğlan

C) Âşık Veysel

D) Dadaloğlu

E) Yunus Emre

20.

Aşağıdaki cümlelerin hangisi, parantez için­de belirtilen eserin özelliği değildir?

A) Ali Şir Nevai'nin kaleme aldığı eser, Türk­çenin Farsçadan üstün bir dil olduğunu is­patlamaya çalışır. (Muhakemetü'l Lûgateyn)

B) Türk dilinin divanı niteliğindedir ve Kaşgarlı Mahmut tarafından kaleme alınmıştır. (Di­van-ı Hikmet)

C) Didaktik özelliklerin ağır bastığı; ahlak, dilin önemi, devlet idaresi gibi konuların ele alın­dığı yapıtın yazarı Yusuf Has Hacip'tir. (Ku­tadgu Bilig)

D) Oğuz boylarının komşularıyla olan ilişkileri­ni ele alır, nazımla nesir iç içedir ve 12 hi­kâyeden oluşur. {Kitab-ı Dede Korkut)

E) Eser, "hakikatlerin eşiği" anlamına gelir, aruz vezniyle mesnevi tarzından yazılan eserin yazarı Edip Ahmet Yükneki'dir. (Ata­betü'l Hakayık)



21.

I. İlk Divan şairi sayılır, Sultan III. Alaaddin'e

sunduğu düşünülen "Selçuklu Şehnamesi" ile ünlüdür.

II. Mevlid (Vesiletü'n Necat) adlı eseriyle tanı­nır, bu ünlü mesnevisi başka şairlerce taklit edilmeye çalışılmıştır.

III. "Leyla vü Mecnun" en ünlü eseridir, aşk acısından duyduğu mutluluğu şiirlerinde anlatır.

IV. Patrona Halil İsyanı esnasında Öldürülmüş olan şair, şiirlerine İstanbul halkının ruhu­nu, deyimlerini, zevkini yansıtmıştır.

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerde aşağıdakilerin hangisinden söz edilmemiştir?

A) Süleyman Çelebi B) Hoca Dehhani

C) Bakî D) Nedim

E) Fuzulî



22.

Aşağıdakilerden hangisi Tekke şairleri için­de yer alır?

A) Hoca Dehhani B) Şeyh Galip

C) Seyrani D) Eşrefoğlu Rumi

E) Âşık Ömer


23.

I. Dil ve edebiyat tarihimiz açısından önemlibir eserdir.

II. Türk dilinin ilk sözlüğüdür.

III. Araplara Türkçeyi Öğretmek gayesiyle ya­zılmıştır.

Yukarıdaki numaralanmış cümlelerde sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Muhakemetü'l Lûgateyn

B) Divanü Lûgati't Türk

C) İskendernâme

D) Kutadgu Bilig

E) Mecalisü'n Nefais

türk edebiyatı soru cevapları

24.

Ali Şir Nevai'nin "Harnâme" (I) adlı eseri Süleyman Çelebi'nin Mevlüt'ü (II) Şeyhi'nin Muhakemetü'l Lûgateyn (III) ve Ahmedi'nin "İskendernâme" (IV) adlı yapıtları Divan edebiyatının önemli eserleri ara­sında yer alır.

Yukarıdaki parçadaki bilgi yanlışlığını gider­mek için numaralanmış yerlerden hangileri yer değiştirmelidir?

A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III.

D) II. ve IV. E) III. ve IV.



25.

Şiirlerini Çağatay lehçesiyle söylemiştir. Yapıt­ları biçim ve içerik yönünden oldukça zengindir. En önemli yapıtı "Muhakemetü'l Lûgateyn"dir. Şair bu yapıtta Türkçenin Farsçadan üstün bir dil olduğunu savunur. "Mecalisü'n Nefais" adlı tezkiresi vardır.

Yukarıda sözü edilen Divan şairi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ali Şir Nevai

B) Hoca Dehhani

C) Fuzulî

D) Şeyhi

E) Nesimi





Cevap Anahtarı:

1A,2B,3D,4A,5A,6B,7D,8C,9C,10D,11A,12D,13B,14A,15A,16E,17A,18E,19A,20B,21C,22D,23B,24B,25A